الهه پنجه باشی
چکیده
محمودخان ملک‌الشعرا، نقاش و از استادان هنر نقاشی دوره قاجار در زمینه ثبت آثار شهری و تاریخی است. آثار او دارای زمینه تناسب هندسی و پرسپکتیو بسیار دقیق متأثر از دانش ریاضیات و هندسه محمودخان است. هدف از ...
بیشتر
محمودخان ملک‌الشعرا، نقاش و از استادان هنر نقاشی دوره قاجار در زمینه ثبت آثار شهری و تاریخی است. آثار او دارای زمینه تناسب هندسی و پرسپکتیو بسیار دقیق متأثر از دانش ریاضیات و هندسه محمودخان است. هدف از این پژوهش، مطالعه تحلیلی ساختاری اثر نقاشی محمودخان از صحن عتیق امام رضا (ع) به‌عنوان قدیمی‌ترین اثر رنگ‌روغن شناخته‌شده او و بررسی ساختاری ویژگی‌های این نقاشی به‌عنوان یک سند تاریخی از صحن عتیق در زمان قاجار است. سوالات اصلی در این پژوهش به این شرح است: 1. ویژگی‌های بصری و ساختاری صحن عتیق حرم امام رضا (ع) در اثر محمودخان ملک‌الشعرا چگونه کار شده است؟ 2. ترکیب‌بندی و تقسیمات اثر در ایوان جنوبی و ایوان ساعت چگونه نمایش داده‌شده است؟ این پژوهش به شیوه توصیفی تحلیلی و جمع‌آوری اطلاع به‌صورت اسنادی (کتابخانه‌ای) بوده است. شیوه تحلیل آثار بر اساس بررسی اصول و قواعد تجسمی به‌کار رفته در نقاشی صحن عتیق است. یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد محمودخان ملک‌الشعرا، از هنرمندان بزرگ و پیشگام در عرصه نقاشی نوین در ایران دوره قاجار صحن عتیق، قدیمی‌ترین صحن حرم را در دوره قاجار با نقاشی به ثبت رسانده و در این اثر به جزئیات دقیقی اشاره‌کرده است که امروزه با توجه به تغییرات در طول زمان ما را با معماری آن زمان در صحن عتیق آشنا می‌کند. این اثر قدیمی نوعی نقاشی مستندنگاری از حرم امام رضا (ع) در دوره قاجار از صحن عتیق بوده و پرسپکتیو صحیح، ذهن‌گرایی، خلاقیت هنری در نقاشی دیده می‌شود.
